1886թ.
հունվարին
, Խարբերդի
Բինկյան գյուղում
ծնվել է Մ. Մեծարենցը:
1892թ. հաճախում
է տեղի Մեսրոպյան
նախակրթարանը:
1895թ. նրա
ընտանիքը տեղափոխվում
է Սեբաստիա
, որտեղ նա հաճախում
է Արամյան
վարժարանը:
1901-02թթ. սովորում
է Կեդրոնական
վարճարանում,
այստեղ էլ
ցույց է տալիս
գրական ընդունակությունները
եւ արժանանում
իր ուսուցչի՝
Հրանտ Ասատուրի
խրախուսանքին:
1901թ.
գրում է իր
առաջին բանաստեղծությունը՝
“Մարմնի վերք,
սրտի վերք”:
1902թ. երեւում
են նրա հիվանդության՝
թոքախտի առաջին
լուրջ նշանները:
1902թ. գրում
է մի շարք ոտանավորներ,
որոնք մտնում
են
1903թ. իր
ուսուցիչ Հ.
Ասատուրին
հանձնած “Բաբախումներ”
տետրի մեջ:
1903թ. մասնակցում
է “Մասիս” հանդեսի
գրական մրցանակին
եւ շահում
5-րդ մրցանակը:
1905թ. հիվանդությունը
նրան ստիպում
է թողնել Կեդրոնական
դպրոցը եւ
ապրել Պոլսի
արվարձաններից
մեկում /Թոփ
Աբու/:
1905-07թթ. նրա
ստեղծագործական
վերելքի, գրական
հասունացման
,գրական ըմբռնումների
մշակման ամենաբեղմանվոր
տարիներն են:
1907թ. գարնանը
լույս է տեսնում
նրա առաջին
գիրքը՝ “Ծիածանը”,
որը մեծ աղմուկ
է բարձրացնում
պոլսական մամուլում:
Սկսվում է
պայքարը նրա
շուրջ:
1907թ. աշնանը
լույս է տեսնում
նրա երկրորդ
գիրքը՝ “Նոր
տաղերը”, որն
էլ ավելի է
բորբոքում
նրա դեմ ծավալված
բանավեճը:
Մեծարենցին
այդ հարձակումներից
պաշտպանելու
համար հրապարակ
են իջնում
ոչ՛ միայն
մի շարք անվանի
գրականագետներ,
այլեւ ինքը՝
Մեծարենցը,
որը մի քանի
հոդվածներ
է գրում իր
գրական հակառակորդների
դեմ: Ծնվում
է “Ինքնաքննադատության
փորձ մը...” հոդվածը:
1908թ. հուլիսի
4-ին ընդմիշտ
դադարում է
նրա սիրտը,
որն այնքա՜ն
ջերմությամբ
բաբախում էր
իր ստեղծագործությունների
մեջ:
Մեծարենցի
կենսագիր Թ.
Ազատյանը այսպես
է նկարագրում
բանաստեծի
մահը.
“Մեծարենցի
վերջին հրաժեշտը
հուզիչ է ու
եղերական:
Կերթա մահվան
անվրդով ու
գիտակցությամբ...
Հոգեվարքը
կըսկսի աքաղաղներու
կանչեն պահ
մը առաջ,շաբաթեն
կիրակի լուսանալու
գիշերը, երբ
Միսաքը կը
խնդրե մորմեն
առանձին թողուլ
զինքը. “ Մայր
, մյուս սենյակը
... հանգստացիր
կը հատնե սիրտս
կը կանչեմ
եկուր...”:Ու մայրը
մինչ արցունք
կը թափեր դուրսը
հողին վրա,
դրան բացվածքեն
կիմանա մահամերձին
երեք անգամ
հազալը ու.
“Մա~յր...”, հոգին
տված է արդեն
”:
Թաղվել
է Պոլսի Պալիքլի
գերեզմանատանը:
երեզմանի վրա
հուշարձան
է դրվել՝ “Իր
ընկերներեն
եւ համակիրներեն”
մակագրությամբ: