ՂՈՂԱՆՋ ԽԼԱՁԱՅՆ

Ամեն ամսում` երեսուն օր –
Դուռն է բացվում միշտ նոր ու նոր:

Ամիսն ամսի ձեռքն է բռնում –
Նա կարդում է և ըմբռնում:

Ամեն ամսում ինչքան շաբաթ`
Այնքան հարցեր մշուշապատ:

Ամիսն ամսին ձեռք է տալիս,
Ամիսն ամսին ետքից տանում:

Կան շատ բաներ, որ կարդալիս
Նա դեռևս չի հասկանում…

Ամեն ամսում` երեսում օր,
Եվ ամեն օր`
Մի նոր շնորհ.

Ամսըվա մեջ` չորս կիրակի –
Նա է հոգին պատարագի:

Երգում է նա Մայր Տաճարում,
Լսողներին լաց պատճառում:

Ո՞վ է նրան պարտադըրում,
Իսկ նա նստած արտագրում,

Պատճենում է հայ և օտար
Ձայնանիշեր, խազեր, նոտա:

Ամեն ամսում` երեսում օր,
Եվ ամեն օր`
Մի նոր շնորհ....

Ամիսներն են դանդաղ հոսում –
Եվ նա կարդում է Մանրուսում:

Թո՛ղ բորբոքվեն նախանձ կրքեր –
Ընթերցում է նա Խազգրքեր:

…Գանձե՜ր, գանձե՛ր` փականքի տակ,
Իսկ գանձերի տերն` անգիտակ:

Անբանալի-գոց գանձարան...
Կյանքըդ լինի թող տանջարան –

Թեկուզ մեռնես, բայց ման արի,
Փնտրի՛ր, գտի՛ր այդ բանալին:

Եվ աչքերն է ցավով թարթում:
-Տարիները թո՛ղ որ վազեն:
Աչքերի դեմ, քուն թե արթուն,
Չվերծանված խազե՜ր, խազե՜ր-
Մեղեդիներ`
Ոչ թե մինչև վանքի գմբեթ
Սուրբ խորանից երկարացած,
Այլ… քարացած.
Եղանակներ`
Ո՛չ պար ածող,
Այլ... բրածո.
Աստվածային վսեմ “Տաղ”-եր,
Որ ծալքերում մագաղաթի
Ժամանակն է փոշով թաղել.

Գանձի նման անգին “Գանձ”-եր,
Բայց ի՞նչ օգուտ, երբ չեն կարող
Կիզել անձեր,
Հոգի խանձել.

Արձանացած-անշարժ “Փոխ”-եր,-
Ինչպե՞ս շարժել, տեղից փոխել.

Դիակնացած “Քարոզ” ու “Ճառ”,-
Ինչպե՞ս գտնել հարության ճար.

“Եղիցի”-ներ, “Ավետիս”-ներ,-
Ա՛խ, թե նրանց հնչո՜ղ տեսներ...

Տարիներ են նորից հոսում,
Իսկ նրա դեմ` միշտ Մանրուսում,

Իսկ նրա դեմ` անվերջ Խազգիրք –
Շո՛ւնչը, հոգի՛ն, տրո՜փն ազգի,
Որ դարձել է խազ ու նշան,
Մագաղաթի թերթեր խշշան:

Թե՞ հանդուգըն մի փորձ անել
Համըր խազերը վերծանել:

…Տարիները հոգնած մարդու
Տնքոցով են կրկին հոսում,-
Ակնաբույժի համբերությամբ
Զննում է նա կույր Մանրուսում:

Ինչպես հմուտ հնաբանը`
Իր ձեռքն ընկած հին առարկան –
Քննում է նա ութձայնանի
Ու երկստեղ բյուր շարական:

Կարծես թե մարդ հանկարծակի
Ընկել է լուռ մի շիրմատուն,
Ու լեզվազուրկ շիրմաքարեր
Նախանձով են նայում մարդուն:

Շիրմաքարե՛ր, շիրմաքարե՛ր, շիրմաքարե՛ր,
Եվ մամուռի ու փոշու տակ` շիրմագրե՛ր,
Եվ ի՜նչ խոսուն շիրմագրեր.

Արծիվ, Աղավնեկ, Բազե, Վարուժնակ,
Տանուտրակ, Ծիծեռն ու Տիրոցի ձագ,

Յուրաքանչյուրը ինչպե՞ս է ճախրել,
Եվ ո՞ւր է իջել, ինչպիսի՞ թևով…
Աղաչանք, Հիվանդ, Տժգույն ու Լալկան, -
Յուրաքանչյուրը ինչպե՞ս է տխրել,
Ինպե՞ս հառաչել, լացել ի՞նչ ձևով…
Դարբին ու Երկաթ,-
Ինպե՞ս էր զնգում,
Ինպիսի՞ սալի,
Ինպե՞ս էր մարդու հոգին պար ածում…
Հովիվ ու Ոչխար,-
Ո՞նց էր շընկշընկում,
Ի՞նչ քարի ու սարի
Ի՞նչ շշուկով էր հոտը արածում...

Ո՞ւր էր Ջաղացք-ի դղիրդը ահեղ,
Ինչո՞ւ է Սրինգն իր շունչը պահել,
Եվ Ինչո՞ւ Նավ-ը չի ուզում սահել…
Փող-ը Փորակ-ից, Բդեշխ-ը Բերդ-ից
Իրար նվագը Ինչո՞ւ չեն խլում…

Դե՛հ, արի բեր սի՛րտ, եկ ու բեր գլո՛ւխ,
Որ բան հասկանա այս շիրմատնից:
Ինպե՞ս չզրկվես հացից ու քնից…

Եվ նա վիրավոր աչքերն է թարթում:
-Թո՛ղ ժամանակը անշտապ վազեր:
Իսկ աչքերի դեմ` քնած թե արթուն`
Նորի՛ց բերանփակ խազեր ու խազեր:
Խազեր Ձայնուժի
Աստված չի՜ հուշի…
Խազեր Բանալի
Ի՛նքդ ման արի…
Խազեր Ոճական,
Նաև` Կոչական
Փնտրողի ճամփին
Միշտ էլ խոչեր կան…
Եվ Առոգանող ու Կետադըրող
Մի՛ հուսահատվիր,
Կարո՛ղ ես, կարո՜ղ…
Եվ Ամանակի
Կարիք ես զգում
Լոկ… ժամանակի…